Interview met Mastermate – Verduurzaming van de hele keten

Een stapel deuren ingezameld voor hergebruik.
Bedrijven Upcycling-inspiratie

Mastermate is een technische groothandel bestaande uit een aantal familiebedrijven. Ze bieden een breed assortiment aan ijzerwaren, gereedschap, persoonlijke beschermingsmiddelen en andere bouw gerelateerde artikelen. Naast dat ze werken in de bouwsector, werken ze ook hard aan de verduurzaming van hun eigen bedrijf, én de hele keten waarin ze zich bevinden. We interviewden Jaël Voskamp, duurzaamheidsmanager, over Mastermate en hun weg naar een duurzamere onderneming.

Als grotere onderneming sturen jullie centraal aan op verduurzaming, zowel in Den Haag als in andere vestigingen. Hoe ziet dit eruit voor jullie?

Duurzaamheid is een breed begrip en zo vliegen we het aan. We geven invulling aan duurzaamheid in de brede zin. We werken vanuit drie pijlers: duurzaam werkgeverschap, duurzame bedrijfsvoering en duurzame dienstverlening. Binnen ons bedrijf zijn we met van alles bezig, ook op het gebied van circulaire economie. Zo halen we samen met slopers oude materialen uit gebouwen, zoals sanitair of deurbeslag, en voorkomen dat het afval wordt. Vervolgens brengen we het terug de keten in, en zo worden de waardevolle grondstoffen weer opnieuw ingezet.

Twee toiletpotten en twee wasbakken in een stellingkast
Toiletpotten klaar voor hergebruik

Daarnaast helpen we ook mee om het afval van klanten verantwoordelijk te recyclen.  Zo hebben we de Resourcebox van Gaia. Daar kunnen werkkleding en persoonlijke beschermingsmiddelen in, die worden vervolgens gerecycled en daar wordt weer nieuwe kleding van gemaakt. Ook nemen we purschuimflessen terug in waar statiegeld op zit, zodat ze hoogwaardig gerecycled worden Leuk feitje, als je bij ons PET-flessen inlevert doneren we het statiegeld aan de voedselbank. Naast het hergebruiken van afval, proberen we ook het weggooien te voorkomen. Als onze klanten aan het einde van een project producten over hebben of gewoon teveel hebben besteld, nemen wij mee terug.

Een doos met de tekst 'resource box' gevuld met kleding
De Resourcebox

Vanuit de drie pijlers werken we niet alleen aan onze eigen bedrijfsvoering, maar verduurzamen we ook de keten. We gaan bijvoorbeeld in gesprek op de bouwplaatsen waar we leveren. Daar kijken we wat ons aandeel is in het afval en hoe we dit kunnen reduceren. Verder kijken we naar de zogenoemde ‘upstream’ en ‘downstream’ emissies en dagen we partners in de keten uit. Zo kiezen we voor leveranciers die op dezelfde manier nadenken en in duurzaamheid willen investeren. We willen weten hoe de producten gemaakt worden, of dat maatschappelijk en milieutechnisch klopt.

Waarom zijn jullie op deze manier met duurzaamheid gaan werken?

Dit kwam voort uit intrinsieke motivatie. Rijkere landen consumeren meer en stoten meer uit, maar de kwetsbare landen krijgen de hardste klappen. We blijven consumeren en verkopen, maar dat willen we op een verantwoorde manier doen. Met oog voor mens, milieu en maatschappij. We willen naar het geheel kijken. Dit soort verandering biedt weerstand, zeker in de bouwsector. Maar daar ligt ook de uitdaging.

Jullie zijn dus meer gaan kijken naar het geheel, dat is een aanpassing in doen en denken. Hoe heeft dit jullie bedrijfsvoering veranderd? Waren daar bepaalde drempels? En wat zijn de voordelen?

Eén van de dingen waar we op letten is verpakkingsmateriaal. We willen dit zo min mogelijk gebruiken. We gebruiken daarom bakken en kratten om bestellingen te versturen, en ook om onze eigen vestigingen te bevoorraden. De drempel is dat je bij de levering van producten afhankelijk bent van hoe de leveranciers producten aanleveren, inclusief verpakkingsmateriaal. Daarom gaan wij met hen in gesprek. We dagen ze uit om verpakkingsmateriaal te verminderen. Als er nu vijf lagen plastic om zitten, maar drie is voldoende, dan heb je al minder afval. Soms vallen er dan leveranciers af, omdat zij niet kunnen of willen verduurzamen. Gelukkig zijn er veel partners die met ons mee denken en door op deze manier te ondernemen ontstaan er ook nieuwe partnerschappen. Iedereen moet meewerken om de keten te verduurzamen: klanten en leveranciers. Samenwerking en bijstellen is essentieel. We leven in een maatschappij waar we gewend zijn om met één druk op de knop meteen onze order te ontvangen, terwijl bijvoorbeeld eens per week leveren ook haalbaar kan worden mits er goed naar planning gekeken wordt. Dit soort aanpassingen lukt alleen met een goede samenwerking van beide kanten.

Merken jullie ook veranderingen in het financiële aspect van de onderneming sinds jullie duurzamer zijn gaan werken?

Duurzaamheid kost geld en is een investering. We willen het niet alleen op financiële mate meten, maar ook op onze impact op milieu en maatschappij. We gaan niet meer alleen voor financiële winst als je ergens anders dan wat tekortdoet. Dat was voor ons een realisatiemoment: hoe benader je winst? Is dit puur financieel, of reken je ook mens, maatschappij en milieu mee? Wij hebben gekozen voor het totaalplaatje. Hierdoor moeten we soms wel risico’s nemen, bijvoorbeeld door niet meer met bepaalde leveranciers in zee te gaan. Dit merken de klanten dan in ons assortiment. Maar dat risico zijn we bereid te nemen. Wij staan voor duurzaam ondernemen, dus we willen ook partners die daar achter staan.

Stel: een ondernemer wil beginnen met het verduurzamen van hun onderneming en hun afvalmanagement. Welke tips en adviezen heb je voor hen?

Wat betreft bedrijfsvoering komt het weer neer op samenwerking. Betrek je werknemers van verschillende afdelingen. De vrachtwagenchauffeurs zien van dichtbij hoe de logistiek werkt, de mensen op de bouwplaats zien hoeveel afval er wordt gemaakt. Iedereen heeft hun eigen expertise, gebruik dit en enthousiasmeer mensen om hiermee aan de slag te gaan. Dit geldt ook in de rest van de keten: ga met mensen in gesprek en motiveer ze om aan de slag te gaan.

Als we kijken naar afval is het al een goede stap om jezelf af te vragen “Is alles wat ik weggooi afval, of is het een grondstof die opnieuw ingezet kan worden?”. Binnen de bouwwereld wordt bij renovatieprojecten van alles weggegooid. Als je dat anders benaderd zie je spullen die een nieuw leven kunnen hebben, bijvoorbeeld sanitair of deurbeslag. Kijk ook naar verpakkingsmateriaal. Kan dat anders, of duurzamer? Vervang bijvoorbeeld waar het kan plastic wikkelfolie door een kartonnen rand die het product beschermt. Probeer daarna alles wat wel afval is zo goed mogelijk te scheiden, dan kan het gerecycled worden.